CÂY THUỐC QUANH TA Thuốc hay từ cây quýt trị nhiều bệnh BS. Nguyễn Xuân Hướng –

[Giang LyThành viên]

CÂY THUỐC QUANH TA
Thuốc hay từ cây quýt trị nhiều bệnh
BS. Nguyễn Xuân Hướng – 09:25 21/05/2021 GMT+7

Suckhoedoisong.vn – Trần bì, quất hồng bì, thanh bì, quất thụ bì… là những vị thuốc quí của Đông y khai thác từ cây quýt, có thể dùng độc vị hoặc phối hợp với một số vị thuốc khác để trị khá nhiều bệnh.
Trần bì

Trần bì làm từ vỏ quít phơi khô gói vào mo cau, hoặc rơm, rạ, để lên giàn bếp càng lâu năm sử dụng càng tốt. Trần bì có vị đắng, cay, tính ôn vào phần khí của hai kinh tỳ và phế. Có tác dụng: Điều lý ở phần khí, hóa đờm, táo thấp, hành trệ, làm mạnh tỳ vị giúp cho tiêu hóa tốt, tiêu hàn tích. Trị các chứng: Ho nhiều đờm, nôn mửa, khí của can (gan) nghịch lên đau tức vùng ngực, sinh chứng nôn mửa, tiêu thực, trị chứng tiêu chảy, nhiệt tích ở bàng quang sinh chứng tiểu dắt, tích nước phù thũng. Trần bì là vị thuốc được dùng rất rộng trong Đông y, ngày dùng từ 6-12g có thể dùng cao hơn.

Bài thuốc trị sốt rét do ngã nước: trần bì 20g, thanh bì 20g, binh lang (hạt cau già) 10g, thường sơn (tẩm rượu sao) 20g. Đổ 3 bát nước (bát ăn cơm) sắc lấy 1 bát, cho bệnh nhân uống ấm trước khi lên cơn sốt, uống 3-5 ngày bệnh sẽ khỏi.

Thanh bì
Đông y gọi vỏ quýt xanh là thanh bì. Thanh bì mùi thơm vị đắng, cay, tính ôn, tác dụng vào các kinh: can, đởm, tỳ vị. Có tác dụng sơ can, phá khí, tiêu tích hóa trệ. Dùng để điều trị các chứng như ngực sườn đau tức, bệnh sán khí (thoát vị bẹn), hạch ở vú, viêm vú, thức ăn tích lại trong dạ dày sinh ra chứng đầy trướng đau bụng. Ngày dùng từ 8-12g, phối hợp với một số vị thuốc khác để điều trị.

Bài thuốc trị chứng thực tích đau bụng, bụng trướng đầy khó chịu: thanh bì 12g, sơn tra 8g, thần khúc 12g, mạch nha 12g, thảo quả 8g. Tán bột mịn, ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 10g pha với nước đun sôi để ấm.

Thuốc hay từ cây quýt trị nhiều bệnhThuốc từ cây quýt điều trị bệnh về phổi.

Quất hồng bì
Đông y gọi vỏ quýt chín là quất hồng bì, vị cay đắng, tính ôn vào kinh tỳ, phế và vị (dạ dày) có tác dụng giáng khí kiện tỳ táo thấp, hóa đờm. Trị chứng khí uất trong phế (phổi) nên ho nhiều đờm, tức ngực, do khí nghịch sinh chứng phản vị (trào ngược dạ dày), ăn uống kém, khí tích làm nước ứ đọng lại trong cơ thể sinh chứng phù thũng. Ngày dùng từ 6-12g phối hợp với các vị thuốc khác.

Bài thuốc “Quất hồng bì thang” điều trị chứng nôn ọe gồm: quất hồng bì, sinh khương lượng bằng nhau, sắc uống khi thuốc còn nóng, ngày uống 2 lần trước khi ăn.

Bài thuốc trị ho nhiều đờm, cơ thể suy nhược: quất hồng bì 12g, nhân sâm 8g, xuyên bối mẫu 8g, cát cánh 12g, cam thảo 6g. Ngày 1 thang sắc uống 2 lần trong ngày, uống trước khi ăn.

Quất hạch
Quất hạch (hạt quýt) có vị đắng hơi cay, tính ôn vào kinh tỳ và thận, có tác dụng liễm khí sinh tân, trị chứng sa đì, tinh hoàn lạnh không sinh ra tinh trùng, kết hợp với hạt vải( lệ chi hạch) và một số vị thuốc khác trị chứng vô sinh của nam giới rất tốt.

Quất lạc
Quất lạc (xơ ở ngoài múi quít) có vị cay hơi ngọt tính ấm có tác dụng thông kinh hoạt lạc, phối hợp với một số vị thuốc khác trị chứng xuất huyết từng đám ngoài da, chứng kinh phong của trẻ em.

Quất bính
Quất bính là vị thuốc làm từ quả quít chín được nấu với mật ong hoặc mật mía, có vị cay, ngọt, tính ấm vào kinh phế, tỳ vị, can có tác dụng lý khí khoan trung, điều trị bệnh kết quả tốt hơn quất hồng bì.

Quất diệp
Quất diệp (lá quýt): có vị cay, tính ôn, có mùi thơm đặc biệt, vào kinh can và vị, có tác dụng giáng khí thanh nhiệt phát tán. Bệnh nhân sốt cao, đau tức vùng ngực và mạng sườn, trị mụn nhọt và còn là vị thuốc đặc biệt để trị chứng nhũ ung (viêm vú của phụ nữ).

Quất thụ bì
Quất thụ bì (vỏ cây quít): cạo sạch vỏ đen ở ngoài lấy 200g ngâm với 1000ml rượu trắng trong 20 ngày, mỗi tối uống 20ml trước khi ăn. Trị chứng phong tê thấp tay chân đau nhức tê bại.

BS. Nguyễn Xuân Hướng

[Người viết]

Bài viết