Bài thuốc chữa ho khi mới bị cảm nhiễm

[Binh Pham HaiThành viên]

Bài thuốc chữa ho khi mới bị cảm nhiễm
SKĐS – Khi bị phong ôn phạm phế (tà khí xâm nhập vào phổi) thuộc chứng nhẹ với triệu chứng chủ yếu là ho, mình nóng, hơi khát. Một trong những bài thuốc dùng trị tình trạng này là bài thuốc ‘Tang cúc ẩm’…

Ôn khí cảm nhiễm từ trên, táo khí tổn thương cũng từ trên (thượng tiêu), đều là lý lẽ phế khí bị bệnh. Cho nên bài thuốc này đối với chứng ho khan không có đờm, cũng có hiệu quả.

Bài Tang cúc ẩm chữa ho khi mới cảm nhiễm
Bài Tang cúc ẩm (ôn bệnh điều biện), gồm có: Hạnh nhân 6 gam, liên kiều 4,5 gam, bạc hà 2,4 gam, tang diệp 7,5 gam, cúc hoa 3 gam, cát cánh 6 gam, cam thảo 2,4 gam, vỹ căn (rễ lau sậy) 6 gam.

Cách dùng: Mỗi ngày uống một thang, cho 2 bát nước sắc lấy 1 bát chia làm 2 lần uống trong ngày.

Công hiệu: Sơ phong thanh nhiệt, thông phế khí, chỉ khái (chữa ho).

Chủ trị: Mới bị cảm nhiễm phong ôn, ho, mình nóng nhẹ, hơi khát nước, rêu lưỡi trắng, mạch phù sác.

Bài thuốc chữa ho khi mới bị cảm nhiễm – Ảnh 1.
Tang diệp là chủ dược trong bài Tang Cúc Ẩm trị ho.

Gia giảm:

Nếu trong 2 – 3 ngày không giải được cảm, thở như người bị hen suyễn, táo tà ở phần khí, gia thạch cao, tri mẫu.
Nếu lưỡi đỏ, sốt về chiều, táo nhiều, tà bắt đầu vào phần dinh, gia huyền sâm 6 gam, sừng trâu nước 03 gam.
Nếu ở phần huyết, bỏ bạc hà, vỹ căn, gia mạch môn đông, tế sinh địa (sinh địa loại nhỏ), ngọc trúc, đơn bì, mỗi vị 6 gam,
Phế nhiệt nhiều, gia hoàng cầm, khát nhiều, gia thiên hoa phấn.
TIN LIÊN QUAN

Cải canh: Cây rau, vị thuốc chữa ho tiêu độc

Kha tử – Vị thuốc chữa ho, viêm họng

Cây đại bi chữa ho, cảm sốt
Trong bài có tang diệp (lá dâu), cúc hoa cam lương khinh thanh, sơ tán phong nhiệt ở thượng tiêu. Hơn nữa tang diệp đi vào đường lạc ở phế, thanh phế nhiệt chữa ho, cùng làm chủ dược.

Sách “Ôn bệnh điều biện” còn nói cái hay của tang diệp và cúc hoa là: “Bài thuốc này đặc biệt dùng tang diệp và cúc hoa, bởi vì tang diệp là tính của sao cơ. Sao cơ hiếu phong, phong khí thông với can, nên tang diệp bình can phong.

Mùa xuân là mùa của can mà chủ về phong, mộc (can) vượng, kim (phế) suy, nên đã ức chế được hữu dư. Tang diệp, rất nhiều đường gân ngang, cũng đi vào phế lạc mà tuyên thông phế khí.

Cúc hoa nở muộn màng, hương thơm vị ngọt, hay bổ hai tạng kim thủy (can thận). Cho nên cũng dùng để bổ bất túc. Chứng ho do phong ôn tuy chỉ là bệnh nhẹ nhưng lại thường gặp. Có người sai lầm dùng thuốc tân ôn nặng tay, làm tiêu hao tân dịch ở phế, dẫn đến ho lâu thành hư lao.

Bài thuốc chữa ho khi mới bị cảm nhiễm –

Bạc hà tân lương giải biểu, giúp tang diệp, cúc hoa sơ phong tán nhiệt, giải tà khí theo đường bì mao ra ngoài.

Hạnh nhân, cát cánh tuyên thông phế, chỉ khái, đều là thuốc phụ trợ. Liên kiều khổ hàn, thanh nhiệt giải độc, tân lương giải biểu.

Lô (vỹ) căn cam hàn, thanh nhiệt sinh tân dịch, lại tuyên tán được phong nhiệt, làm tá dược.

Cam thảo trừ đàm, chữa ho, điều hòa chư dược, làm sứ, đi với cát cánh thì cũng có tác dụng trừ đàm, thông lợi yết hầu.

Các vị thuốc trong bài phối ngũ với nhau, khiến tà phong nhiệt ở thượng tiêu được sơ tán, phế khí được tuyên thông, biểu tà được giải và ho cũng hết, mà lại có sở trường về chữa ho. Bài thuốc gia giảm dùng để chữa ho do cảm mạo hoặc ngoại cảm lưu hành, ban đầu thuộc về phong nhiệt, chứng ở biểu, có hiệu quả tốt.

Sách “Trung y phương tễ học” cũng nói: “Đây là bài thuốc tân lương giải biểu loại nhẹ, dùng để chữa mới bị cảm phong ôn. Trong bài thuốc, tang diệp tuyên phế khí, thông phế lạc, cúc hoa sơ tán phong nhiệt, hai vị này là chủ dược của bài thuốc. Dùng cát cánh, hạnh nhân khổ giáng để chữa ho, liên kiều giải biểu thanh nhiệt là thuốc phụ trợ. Vỹ căn, cam thảo thanh nhiệt làm tá. Các vị thuốc phối hợp sử dụng khiến cho tà ở biểu được giải, nhiệt lui mà khỏi bệnh.

TTND. Lương y Trần Văn Quảng

[Người viết]

Bài viết